Ο έλεγχος του ελέγχου

Την Κυριακή το βράδυ, δημοσιεύτηκε σε μια εφημερίδα ένα άρθρο με τίτλο

«Εσωτερικός έλεγχος για τουςλανθασμένους ελέγχους των… ελεγκτών»

Πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο, από το οποίο παραθέτουμε αυτούσια κάποια αποσπάσματα:

«Στον υπερβάλλοντα ζήλο πολλών ελεγκτών και των προϊσταμένων τους, καθώς και στην πίεση για επίτευξη των στόχων και δη των εισπράξεων που προβλέπονται από το μνημόνιο, οφείλονται πολλοί λανθασμένοι έλεγχοι που διενεργήθηκαν τα προηγούμενα δύο χρόνια από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.

Για το ίδιο ελεγκτικό αντικείμενο οι ελεγκτές ερμήνευαν διαφορετικά τη νομοθεσία, με αποτέλεσμα σε αρκετές περιπτώσεις να επιβάλλονται υπέρογκα πρόστιμα που δεν είχαν καμία σχέση με την πραγματικότητα.

Ακόμη και σήμερα η αντιμετώπιση για το ίδιο θέμα διαφέρει από εφορία σε εφορία, όπως επίσης και οι ελεγκτικές διαδικασίες.

………….

Εξ αιτίας της διάστασης που έχουν λάβει οι πρακτικές  αυτές ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλής έχει διατάξει εσωτερικό έλεγχο με στόχο να σταματήσουν οι «ό,τι να ‘ναι έλεγχοι», να εντοπισθούν τα λάθη στους ελέγχους και εν τέλει να εφαρμόζονται οι ίδιες διαδικασίες κατά τη διενέργεια των ελέγχων…….

…………..

Απορριπτικές προσφυγές

Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) εξέδωσε 116 απορριπτικές αποφάσεις για προσφυγές φορολογουμένων. Οι 116 φορολογούμενοι δικαιώθηκαν ολικώς ή μερικώς από τα δικαστήρια.

Επίσης η ΔΕΔ έκανε μερικώς δεκτές 11 αποφάσεις. Ωστόσο, στα δικαστήρια οι φορολογούμενοι κέρδισαν την υπόθεση.

Η ΔΕΔ για 313 προσφυγές από τον Αύγουστο του 2013 μέχρι και τις 26 Σεπτεμβρίου δεν εξέδωσε απόφαση. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, σε περίπτωση μη έκδοσης απόφασης εντός της προθεσμίας αυτής, τεκμαίρεται ότι η ενδικοφανής προσφυγή απορρίφθηκε σιωπηρά. Οι 313 προσέφυγαν στη  Δικαιοσύνη και κέρδισαν το Ελληνικό Δημόσιο»

     Τι να πεί κανείς με αφορμή αυτό το άρθρο; Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τη Γ.Γ.Δ.Ε., αλλά όλο το σώμα της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης σε ποικίλους βαθμούς, αναλόγως των αρμοδιοτήτων. Είναι προφανές ότι στην μεγαλύτερη πλειοψηφία της η Δημόσια Διοίκηση εθελοτυφλεί μπροστά στην πραγματικότητα. Την απειλή της κατάρρευσης της οικονομίας δεν την αντιμετωπίζει με πρακτικές που ρυθμίζουν δίκαια και λογικά το τοπίο, ώστε να τονωθεί η ήδη ασθενής ελληνική οικονομία.

     Αντιθέτως, έχει επιδοθεί σε μια επίθεση κατά δικαίων και αδίκων, χωρίς διάκριση μεταξύ αδύναμου και ισχυρού, υπακούοντας σε μια ιαβέρεια λογική. Επέκταση της εφαρμογής και διοικητικών και ποινικών κυρώσεων σε ολοένα και περισσότερες περιπτώσεις, υπέρογκα πρόστιμα για ήσσονος σημασίας παραβάσεις, επιβολή πολλαπλών διοικητικών προστίμων για την ίδια ακριβώς, παράβαση, αναλόγως των εμπλεκομένων συναρμοδίων Υπηρεσιών, είναι μερικές μόνο από τις επιδόσεις, στις οποίες αριστεύει στις μέρες μας η Δημόσια Διοίκηση. Οι σχέσεις της Δημόσιας Διοίκησης με την υπόλοιπη κοινωνία τείνουν να πάρουν την μορφή εμφύλιας διαμάχης (μια τάση, εξάλλου, που χαρακτηρίζει το Έθνος μας από αρχαιοτάτων χρόνων).

     Είναι εύκολο να λέμε «για όλα φταίει το μνημόνιο», άλλωστε υπήρξε ο ασφαλέστερος δρόμος για την κατάκτηση της εξουσίας. Όλοι, όμως,  ξέρουμε, και ας μην το ομολογούμε,  ότι αυτό δεν είναι σωστό. Μια από τις σημαντικότερες αιτίες γι’ αυτήν τη στάση είναι ότι τρίζουν οι καρέκλες και υπάρχει αβεβαιότητα ακόμη και για το αύριο των δημοσίων υπαλλήλων. Όπως σε όλες τις περιπτώσεις πανικού, η συμπεριφορά των ομάδων τείνει συχνά προς την αυτοκαταστροφή,  έτσι και σ’ αυτήν την περίπτωση, η πλειοψηφία των υπαλλήλων καταλήγει να πιστεύει ότι γενικά οι θέσεις θα διατηρηθούν, εάν υλοποιηθούν οι «στόχοι» που έχουν τεθεί. Και ατομικά ο κάθε υπάλληλος ευελπιστεί ότι, εάν αυτός φανεί αρεστός στους πάσης φύσεως ανωτέρους του, θα κατορθώσει να επιβιώσει - πιθανόν και να επιπλεύσει. Έτσι, όλοι επιδίδονται σε έναν αγώνα υλοποίησης των στόχων και κανένας σχεδόν δεν έχει το θάρρος και την ευθυκρισία να αντιμετωπίσει το έργο του με νηφαλιότητα, αντικειμενική προσέγγιση και επίγνωση των γενικότερων συνεπειών.

     Η ευθύνη βαρύνει όλους, αλλά με διαφορετικό μερίδιο ανάλογα με τη θέση τους. Η ηγεσία, πολιτική και διοικητική, φέρνει εκ της θέσεώς της το μεγαλύτερο μερίδιο για αυτόν τον εκτροχιασμό των Υπηρεσιών, γιατί είναι αυτή που καθορίζει τη γραμμή πλεύσεως, γιατί αυτή έχει την ευθύνη για τη θέσπιση  της νομοθεσίας. Αυτή βάζει τους στόχους, αυτή έχει μετατρέψει τη στοχοθεσία σε αυτοσκοπό, αυτή έχει κλείσει τα αυτιά σε κάθε κριτική σκορπώντας το φοβικό κλίμα ανάμεσα στους υπαλλήλους.

     Η δημοκρατική κουλτούρα τείνει να εξαφανιστεί από το σύνολο της Δημόσιας Διοίκησης και η ηγεσία όχι μόνο δεν δείχνει να προβληματίζεται απ’ αυτό, αντιθέτως δείχνει να το καλλιεργεί, έστω και σιωπηρά (κατ’ αναλογία των σιωπηρών απορρίψεων που χαρακτηρίζουν όλη την κλίμακα της εκτελεστικής εξουσίας).

     Και όσο για τη λύση των προβλημάτων αυτών, δεν επιτυγχάνεται μόνο με εσωτερικούς ελέγχους και «ομοιόμορφες» διαδικασίες από τις οποίες βρίθει πλέον η Δημόσια Διοίκηση. Άλλωστε, και οι ομοιόμορφες διαδικασίες μπορεί να καταλήξουν σε ακόμη χειρότερα αποτελέσματα, εάν είναι, όπως συνήθως, γραφειοκρατικές, άκαμπτες και δυσεφάρμοστες, η δε εφαρμογή τους εκμηδενίζει και την ελάχιστη εναπομείνασα ικανότητα διακριτικής ευχέρειας από τους υπαλλήλους.

     Χρειάζεται ριζική αλλαγή νοοτροπίας και πρακτικής, πάταξη της γραφειοκρατίας, ενδυνάμωση της δημοκρατικής κουλτούρας, ώστε ο πολίτης σε όλες του τις εκδοχές, (άτομο, επιχειρηματίας, παραγωγός κ.λ.π.) να μην αντιμετωπίζεται κατά βάσιν ως αντίπαλος, αλλά ως εταίρος, τον οποίο η Δημόσια Διοίκηση έχει αποστολή να διοικήσει με δικαιοσύνη, εφαρμόζοντας νομοθετικές ρυθμίσεις που εμφορούνται από τον απαραίτητο συνδυασμό λογικής και ηθικής.

   

Η Σκοτεινή Πλευρά του Φεγγαριού