Περί Υπηρεσιακών Συμβουλίων

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Ασχολήθηκα λίγο με τα δύο νομοθετήματα (3528/2007 και 4275/2014) και πραγματικά σε κανένα από τα δύο δεν αναγράφονται αναλυτικά, καθαρά και κατανοητά οι αρμοδιότητες των υπηρεσιακών συμβουλίων. Όλα μια γενικότητα και ένα μπέρδεμα. Άραγες εξ επι τούτου; Ειλικρινά ζορίστηκα για να βγάλω άκρη.  Πιστεύω ότι οι αρμοδιότητες, όπως και τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των ενδιαφεόμενων έναντι των ΥΣ θα έπρεπε να αναγράφονται λεπτομερώς (αν είναι δυνατόν και αριθμητικά 1, 2, 3, 4...) ούτως ώστε να μην υπάρχουν ασάφειες. Επίσης διακρίνω αρκετά κενά σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τόσο των ΥΣ όσο και των ενδιαφερόμενων που απευθύνονται σε αυτά. Ενδεικτικά παραδείγματα:

1. Προβλέπεται διαδικασία έφεσης εναντίον μιας απόφασης και πότε;;
2. Υπάρχει η έννοια του έννομου συμφέρονος; Δηλαδή αν το ΥΣ αναγνώρισε προϋπηρεσία σε υπάλληλο άδικα και παράνομα κατά τη γνώμη ενός συναδέλφου του με συνέπεια αυτός ο υπάλληλος να τον περάσει στην ιεραρχία, έχει το δικαίωμα ο συνάδελφός του (ως έχων έννομο συμφέρον) να εφεσιβάλλει την απόφαση; Ή αν ένας υποψήφιος προϊστάμενος πιστεύει ότι αδικήθηκε από τη μη επιλογή του, έχει το δικαίωμα να ασκήσει έφεση;
3. Πότε ενεργοποιείται το Β’θμιο Πειθαρχικό;
4. Υπάρχουν χρονικοί περιορισμοί για έκδοση αποφάσεων, εκδίκαση υποθέσεων, διαδικασίες έφεσης; Μπορεί δηλαδή ένα ΥΣ να διαιωνίζει μια υπόθεση και να κρατάει όμηρο έναν ενδιαφερόμενο; Δεν πρέπει να δεσμεύεται με κάποιο χρονικό όριο;
5. Κρατούνται πρακτικά συνεδριάσεων ούτως ώστε να έχει πρόσβαση ο κάθε ένας που έχει έννομο συμφέρον; Ή αποφασίζουμε και διατάζουμε;;
6. Τα ΥΣ των περιπτώσεων β΄και γ΄ (άρθρο 157 του 3528/2007) είχαν και αρμοδιότητα επιλογής προϊσταμένων;
7. Σύμφωνα με τον 4275/2014 οι πειθαρχικές αρμοδιότητες που αφαιρούνται από τα ΥΣ σε πια Αρχή μεταφέρονται;
8. Πόσες τροποποιήσεις συνοδεύουν τη νομοθεσία περί Υπηρεσιακών Συμβουλίων;

Επίσης στον 3528/2007 διάβασα και κάτι ευτράπελα. Ενδεικτικά αναφέρω σχετικά με τη συγκρότηση του ειδικού Πειθαρχικού στην οποία περιλαμβάνεται Καθηγητής από το Μετσόβειο (Ν 3528/2007/Άρθρο 159, παρ.1, εδάφιο β.). Από που και ως που και για πιο λόγο;

Πάντως παραταξιακή κάθοδο στις εκλογές αιρετών μελών στα ΥΣ κανένα από τα δύο νομοθετήματα δεν προβλέπει. Τώρα πως καταντήσαμε και αυτή την εκλογή να τη βλέπουμε παραταξιακά δεν μπορώ να το καταλάβω. Πιστεύω πως είναι μέγα λάθος και δημιουργεί τεράστιες στρεβλώσεις σχετικά με τους σκοπούς και τις αρμοδιότητες των ΥΣ. Αυτή η πρακτική μου είναι αδιανόητη. Τι σχέση μπορεί να έχει η λειτουργία των ΥΣ και οι σκοποί τους με την πολιτική-κομματική προέλευση των μελών του;; Είμαστε με τα καλά μας;; Τίθεται επίσης το εξής ερώτημα. Βάσει ποιών κριτηρίων ψηφίζουμε την εκάστοτε παράταξη ή ακόμα και τον εκάστοτε μεμονωμένο υποψήφιο υπάλληλο για μέλος ενός ΥΣ; Υπάρχουν πεπραγμένα για δημοσιοποίηση; Μπορούν να γνωρίζουν οι πάντες (ακόμα και αυτοί που δεν έχουν έννομο συμφέρον) για τις υποθέσεις των ΥΣ; Δεν υπάρχει σε αυτό το σημείο κάποιο θέμα σχετικά με την προστασία των Προσωπικών Δεδομένων; Τα ΥΣ δεν είναι Σύλλογοι. Είναι υπηρεσιακά όργανα που κρίνουν σε μεγάλο βαθμό σχέσεις μεταξύ υπαλλήλων, πρέπει να τηρούν απαρέγκλιτα το γράμμα (και το πνεύμα) του Νόμου, ανεξάρτητα αν αυτός είναι κακογραμμένος, πρέπει να διασφαλίζουν δικαιοσύνη και ανεξαρτησία και πάνω απ’ όλα πρέπει να χαρακτηρίζονται από πλήρη ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΤΗΤΑ. Έτσι λοιπόν η σύνθεσή τους θα πρέπει να διασφαλίζει και να εγγυάται την αντικειμενικότητα των αποφάσεών τους. Σε κάθε περίπτωση τα ΥΣ αποτελούν πολύ σοβάρή υπόθεση.

Συνοπτικά (όσο περισσότερο γίνεται):

1. Διαφωνώ με την απομάκρυνση των εργαζομένων από τα ΥΣ επιλογής προϊσταμένων όπως περιγράφονται στον 4275/2014 (ΕΥΣΕΠ/ΚΕΥΣΕΠ). Αλλά και η διατήρηση 40% εκπροσώπησης στα ΥΣ είναι υπερβολική (2 στους 5). Δημιουργεί πιστεύω σχέσεις εξάρτησης και ως ένα βαθμό υπονομεύει την ανεξαρτησία του ΥΣ από τη στιγμή κιόλας που τα ΥΣ είχαν και πειθαρχική αρμοδιότητα σύμφωνα με τον 3528/2007. Σε 5μελή σύσταση ένας εκπρόσωπος των εργαζομένων νομίζω αρκεί είτε για τα απλά ΥΣ είτε για τα ΥΣ επιλογής προϊσταμένων. Συμφωνώ με την εμπλοκή του ΑΣΕΠ στις διαδικασίες επιλογής προϊσταμένων. Μιας και δεν έχει άμεση σχέση με την Δημόσια Διοίκηση ως Ανεξάρτητη Αρχή εγγυάται μια κάποια αντικειμενικότητα
2. Συμφωνώ με την εμπλοκή ενός ιδιώτη-εμπειρογνώμονα εγνωσμένου κύρους στην επιλογή προϊσταμένων για τον ίδιο λόγο ότι προσδίδει αντικειμενικότητα
3. Συμφωνώ με  την εισαγωγή μιας σωστά δομημένης συνέντευξης η οποία θα διερευνά και θα αξιολογεί την προσωπικότητα του υποψήφιου (ικανότητα συνεργασίας, όραμα, ικανότητα στοχοθεσίας, ηγετικά χαρακτηριστικά, ανιδιοτέλεια, ψυχική ισορροπία). Θα πρέπει να αποτελείται από επιστημονικά καταρτισμένα μέλη πολύ προσεχτικά επιλεγμένα και σίγουρα όχι όπως περιγράφονται στον 4275/2014. Δεν αρκεί μια πιστοποίηση από το ΕΚΔΑΑ. Προσωπικά πιστεύω ότι εξειδικευμένα μέλη (κατά προτίμηση του ΑΣΕΠ) σε διεξαγωγή συνεντεύξεων θα πρέπει να συμμετέχουν στα συμβούλια συνέντευξης για όλες τις βαθμίδες προϊσταμένων.
4. Ίσως θα μπορούσαν να διατηρηθούν ενοποιημένες οι αρμοδιότητες των ΥΣ σύμφωνα με τον 3825/2007 (υπηρεσιακή κατάσταση, επιλογή προϊσταμένων, πειθαρχικά) αλλά σίγουρα με σύνθεση περισσότερο αντικειμενική, έχοντας σαν βάση τη φιλοσοφία του 4275/2014 (δηλαδή συμμετοχή ΑΣΕΠ και ιδιωτών-εμπειρογνωμόνων).
5. Γενικά έτσι όπως ορίζονται τα ΥΣ στον 4275/2014 μου φαίνονται πιο αξιοκρατικά και αντικειμενικά αλλά και πιο δυσκίνητη ως διαδικασία (ΕΙΣΕΠ, ΚΕΙΣΕΠ, Συμβούλια Συνέντευξης Προϊσταμένων, Συμβούλια Υπηρεσιακής Κατάστασης Προϊσταμένων Γ.Δ, ΥΣ). Δε ξέρω κατά πόσο έυκολα θα εφαρμοστούν όλα αυτά. Εδώ δε μπορούμε να συγκροτήσουμε εγκαίρως τα Υ.Σ του 3825/2007. Φαντάσου! 

Πάντως εκτός από τη σύνθεση των ΥΣ εξίσου σημαντικά είναι και τα κριτήρια αξιολόγησης με τα οποία θα κρίνονται οι προϊστάμενοι. Πιστεύω ότι τα κριτήρια θα πρέπει να βασίζονται στο εξής τετράπτυχο:

1. Ουσιαστική αξιολόγηση τυπικών προσόντων. Για παράδειγμα, πέρα από πλαστούς τίτλους σπουδών, κυκλοφορούν και τίτλοι κενού περιεχομένου. Δηλαδή ένα διδακτορικό το οποίο δε συνοδεύεται από 2-3 δημοσιεύσεις σε έγκυρα διεθνή περιοδικά με πρώτο το όνομα του υποψηφίου δε νοείται διδακτορικό. Εξάλλου βάσει νόμου για να λάβει κάποιος το Διδακτορικό του πρέπει να έχει τουλάχιστον 3 δημοσιεύσεις. Μέσω του Internet από ειδικές πύλες (Scopus, Science Direct, ResearchGate, LinkedIn κ.α.) πλέον τέτοιες πληροφορίες είναι άμεσα προσβάσιμες. Αλλά και με απλό googling. 
2. Αξιολόγηση ουσιαστικών προσόντων. Με απλά λόγια ποια ήταν η επαγγελματική επίδοση του υποψηφίου κατά τη διάρκεια της πλήρους επαγγελματικής του σταδιοδρομίας ΟΧΙ μόνο στο Δημόσιο Τομέα.  (κάτι που λείπει ΠΑΝΤΕΛΩΣ από τη Δημόσια Διοίκηση αφού οι ουσιαστικές αξιολογήσεις είναι ανύπαρκτες. ΌΛΟΙ 8,9 πέρναμε και είμασταν μια πολύ ευτυχισμένη παρέα. Αλοίμονο στου ηλίθιους και φιλότιμους που κρατάνε το Δημόσιο όρθιο). Ίσως το πιο σημαντικό κριτήριο για μένα.
3. Αξιολόγηση προσωπικότητας μέσω δομημένης συνέντευξης (ικανότητα συνεργασίας, όραμα, ικανότητα στοχοθεσίας, ηγετικά χαρακτηριστικά, ανιδιοτέλεια, ψυχική ισορροπία, επαρκής γνώση του αντικειμένου ενδεχομένως με γραπτές εξετάσεις)
4. Παλαιότητα (συμπεριλαμβανομένης και ενδεχόμενης συναφούς προϋπηρεσίας στον Ιδιωτικό Τομέα, όπως άλλωστε μόνο η συναφής προϋπηρεσία σε Δημόσιο Φορέα πρέπει να αναγνωρίζεται)

Ένας μέσος όρος των τεσσάρων κριτηρίων, όπως αυτός θα οριστεί από ένα αντικειμενικά συγκροτημένο ΥΣ, πιστεύω ότι θα μας δώσει τους κατάλληλους και τους άριστους Προϊσταμένους οι οποίοι θα έχουν την απαραίτητη ανεξαρτησία και επομένως και το ανάλογο κύρος στην άσκηση των καθηκόντων τους.

Συναδελφικά,

Τάσος Σακαλής

Χ.Υ. Μακεδονίας – Θράκης

Αυτ. Γρ. Χ.Υ. Ξάνθης