Όταν η καταπίεση φοράει το μανδύα της ελευθερίας

     Σε αρκετούς Δήμους στη νότια Γαλλία, απαγορεύτηκε να φοράνε οι γυναίκες μπουρκίνι στην παραλία. Στην πράξη η απαγόρευση αυτή αφορά τις γυναίκες που ασπάζονται την μουσουλμανική θρησκεία, καθόσον η επιταγή της ενδυμασίας παρουσιάζεται να απορρέει από θρησκευτική προσέγγιση. «Είναι εντολή από τον Αλλάχ», όπως δήλωσε μια γυναίκα στο Λονδίνο.

     Η απαγόρευση αυτή προκάλεσε προβληματισμούς  σε πολλά επίπεδα και έγιναν διαδηλώσεις στη Γαλλία, αλλά και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, κατά αυτής της απαγόρευσης. Την αντίθεσή τους εξέφρασαν, επίσης, πλήθος οργανισμών, μεταξύ των οποίων και ο ΟΗΕ.    

    

    Η αντίθεση στην απαγόρευση κινήθηκε σε δύο βασικούς άξονες, ότι:

-  αποτελεί ένδειξη ισλαμοφοβίας και διάκριση κατά των μουσουλμάνων

- παραβιάζει τις αρχές της ελευθερίας του ατόμου, καθόσον περιορίζει το δικαίωμα των γυναικών να επιλέγουν την ενδυμασία τους.

     Το ανώτατο Δικαστήριο της Γαλλίας ακύρωσε την απαγόρευση των δημοτικών αρχών αναφέροντας ότι «οι απαγορεύσεις αυτές δεν βασίζονται σε επιβεβαιωμένους κινδύνους για τη δημόσια τάξη ούτε σε κάποιον επιβεβαιωμένο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, την ευπρέπεια ή την ασφάλεια των λουομένων». Επίσης, αναφέρει ότι η απαγόρευση αυτή αποτελεί προσβολή των «θεμελιωδών ελευθεριών», συμπεριλαμβανομένης της  «ελευθερίας του συνέρχεσθαι» και «της ελευθερίας της συνείδησης και της προσωπικής ελευθερίας».

     Διαδήλωση κατά της απαγόρευσης του μπουρκίνι έγινε και στη χώρα μας την περασμένη Τρίτη, όπου συμμετείχαν κυρίως διάφορες ενώσεις ανθρώπων από ξένες χώρες, μια πολιτική οργάνωση και η «Κίνηση Ενωμένοι ενάντια στο Ρατσισμό και τη Φασιστική Απειλή (ΚΕΕΡΦΑ), της οποίας ο επικεφαλής δήλωσε ότι «η απαγόρευση του μπουρκίνι αφαιρεί το δικαίωμα του ανθρώπου στην επιλογή». Μια μαθήτρια πακιστανικής καταγωγής δήλωσε ότι «πρέπει να έχουμε το δικαίωμα να αποφασίζουμε εμείς πώς θα ντυνόμαστε και όχι τα Κράτη».

          (Από την άλλη πλευρά, δηλαδή των  υποστηρικτών της απαγόρευσης, δεν βρέθηκαν σχετικές αναρτήσεις στο Διαδίκτυο. Γεννάται η απορία, δεν υπάρχουν άνθρωποι με διαφορετικές απόψεις επί του θέματος, υπάρχουν και δεν εκφράζονται, γιατί φοβούνται μήπως χαρακτηριστούν «ισλαμοφοβικοί», «ρατσιστές», «φασίστες» ή μήπως οι απόψεις τους δεν βρίσκουν βήμα, ως «πολιτικά μη ορθές»;)

   

    Ναι, κάθε είδους απαγόρευση στη δυτική κοινωνία αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό και επιφύλαξη και απαιτεί ισχυρή τεκμηρίωση, πολλώ μάλλον, όταν παίρνει τη μορφή αποφάσεων του Κράτους. Άλλωστε, τα κοινωνικά ήθη καλόν είναι να μην αποτελούν αντικείμενο απαγορεύσεων της εξουσίας, παρά μόνον σε ακραίες περιπτώσεις. Όσοι έχουν αγωνιστεί για την ισότητα των φύλων (από την εποχή των «σουφραζετών») είχαν να παλέψουν με τους νόμους και τους αστυνόμους. Η χειραφέτηση της γυναίκας, η ισότητα των φύλων, η σεξουαλική ελευθερία,  επετεύχθησαν μετά από πολλούς αγώνες κατά των νομικών απαγορεύσεων και της αστυνομικής επιβολής τους. Οι παλιότεροι θυμόμαστε την αποποινικοποίηση της μοιχείας, όταν στη συζήτηση στη Βουλή απεχώρησε η τότε (και τώρα) αξιωματική αντιπολίτευση.

     Όμως, αποτελεί όντως ελεύθερη επιλογή για τις μουσουλμάνες γυναίκες να φοράνε την μπούρκα, το μπουρκίνι, την μαντίλα κ.ο.κ.;

      Υπάρχει κανείς που αμφιβάλλει ότι αυτό επιβάλλεται από τον κρατικό καταναγκασμό στις χώρες, όπου κρατική θρησκεία είναι ο μουσουλμανισμός ή τον καταναγκασμό του συγγενικού περίγυρου, στις ευρωπαϊκές χώρες, όπου έχουν μεταβεί ως μετανάστριες;

     Υπάρχει κανείς που αμφιβάλλει ότι αυτή η ενδυμασία αποτελεί το σύμβολο της καταπίεσης της γυναίκας σ’ αυτές τις κοινωνίες, και μάλιστα ένα σύμβολο που πρέπει να προβάλλεται με τον πλέον αδιαμφισβήτητο τρόπο στον κοινωνικό χώρο (ενώ στο σπίτι, συχνά αφαιρούνται αυτά τα ενδύματα, όπως ομολογούν κάποιες απ’ αυτές τις γυναίκες);

     Γιατί αυτοί που διαδηλώνουν την αντίθεσή τους στη σχετική απαγόρευση, δεν διαδηλώνουν ταυτόχρονα και για την χρήση του δικαιώματος να φορέσουν και μπικίνι;

     Γιατί αυτοί που ορθώς επικαλούνται ότι το φιλελεύθερο κοινωνικό και θεσμικό πλαίσιο της Δύσης απειλείται από τις απαγορεύσεις, κλείνουν τα μάτια μπροστά στο οφθαλμοφανές καθεστώς κατωτερότητας και καταπίεσης των γυναικών αυτών και δεν διαδηλώνουν για την εφαρμογή στην πράξη των δικαιωμάτων και των ελευθεριών;

     Όταν υποστηρίζουν ότι καθένας πρέπει να μπορεί να φορά ό,τι θέλει, πιστεύουν ότι αυτές οι γυναίκες φοράνε αυτά τα ρούχα επειδή το θέλουν πραγματικά; (Δεν έχουν δεί φαίνεται πως δένεται η μαντίλα, ώστε να μην μπορεί να αφαιρεθεί εύκολα). Ακόμη και εάν αυτό συμβαίνει σε κάποιες περιπτώσεις, είναι η πιο τραγική πλευρά της γυναικείας καταπίεσης. Πολλές γυναίκες έχουν ενστερνισθεί αυτήν την προαιώνια καταπίεση και φοβούνται ακόμη και να σκεφθούν ενάντια σ’ αυτούς τους περιορισμούς, αποτελούν μάλιστα το καλύτερο όχημα μεταβίβασης αυτής της υποταγής στις νέες γενιές, μέσω της διαπαιδαγώγησης των παιδιών τους. Εάν, όμως, γίνει αποδεκτό ότι οι γυναίκες πάσχουν από «το σύνδρομο της Στοκχόλμης», τότε με λίγα βήματα δεν καταλήγουμε ότι δικαίως αντιμετωπίζονται ως κατώτερο φύλο;

    Και θα αναρωτηθεί κανείς: καλά στις χώρες τους υπάρχει σκληρός καταναγκασμός (που οδηγεί και στη θανάτωση), αλλά στις δυτικές χώρες, γιατί εξακολουθούν να εφαρμόζουν αυτές τις συμπεριφορές; Και εδώ παίζει το βασικό ρόλο η θρησκεία, ως «καταναγκαστική καθολική νεύρωση» κατά τον Φρόυντ. Αφού η ενδυμασία εκλαμβάνεται ως επιταγή της θρησκείας («εντολή του Αλλάχ») είναι πάνω απ΄ όλα, δηλαδή πάνω και από το Κράτος, όπως ξεκάθαρα δηλώνει η μαθήτρια πακιστανικής καταγωγής, γιατί σίγουρα δεν μπορεί να πεισθεί κανείς ότι τα παιδιά αποφασίζουν μόνα τους για τα ρούχα που θα φορέσουν.

     Και για να μην δοθούν απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα, ενοχοποιείται η αντίθεση στην «ισλαμοφοβία», ως δείγμα ρατσισμού και θρησκευτικής μισαλλοδοξίας.

     Δεν θάπρεπε, όμως, οι διαδηλωτές κατά της θρησκευτικής μισαλλοδοξίας να διαδηλώνουν εναντίον οποιασδήποτε μορφής τέτοιας μισαλλοδοξίας; Μήπως σε μια τέτοια περίπτωση, δεν θα έμενε αρκετό πλήθος διαδηλωτών, ώστε να γίνει διαδήλωση;

     Πιστεύουν πραγματικά ότι η Δυτική κοινωνία αποτελεί σήμερα το προπύργιο της μισαλλοδοξίας;

     Εθελοτυφλούν ότι σήμερα η κατ’ εξοχήν μισαλλόδοξη θρησκεία αφορά ένα μέρος, αλλά μεγάλο και σημαντικό, του Ισλαμικού κόσμου; Συνέπεια και αυτού δεν αποτελεί το τεράστιο κύμα μεταναστών και προσφύγων από τις μουσουλμανικές χώρες προς τη Δύση;

     Το αληθινά φιλελεύθερο πνεύμα φοβάται κάθε θρησκευτικό φανατισμό. Στην ύστερη αρχαιότητα, ο χριστιανισμός χρησιμοποιήθηκε από την πάσης μορφής εξουσία, ως όχημα για την στράτευση των μαζών κατά του παλαιού καθεστώτος. Στο όνομα της απαλοιφής της «εθνικής» θρησκείας (της ειδωλολατρικής, όπως την αποκάλεσαν) καταστράφηκαν τα έργα τέχνης, οι ναοί, οι βιβλιοθήκες, ενοχοποιήθηκε το σύνολο σχεδόν του ελληνικού πολιτισμού. Το πρόσχημα γι’ αυτήν την άλωση του ελληνικού πνεύματος που είχε μπολιάσει όλη την περιοχή της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, τί άλλο: η καταπολέμηση του εκφυλισμού των ηθών και η αναγωγή του ασκητισμού, ως προτύπου αρετής. Ακολούθησε ο Μεσαίωνας που κράτησε αιώνες την Ευρώπη στο σκοτάδι και χρειάστηκαν αγώνες για την Αναγέννηση και το Διαφωτισμό, για να φθάσουμε στο σύγχρονο επίπεδο εκκοσμίκευσης της Δυτικής κοινωνίας, όπου οι θρησκείες είναι σεβαστές, αλλά όχι πάνω από το Κράτος.

     Αυτούς ακριβώς τους οπαδούς του φιλελεύθερου ευρωπαϊκού πνεύματος, διακατέχει ένα είδος «ισλαμοφοβίας», όχι γιατί (μπορεί να) είναι οπαδοί μιας άλλης θρησκείας, αλλά, ακριβώς, γιατί:

- θέλουν να διατηρήσουν μια κοινωνία, όπου μπορούμε να μην είμαστε οπαδοί καμιάς θρησκείας η ακόμη και εάν είμαστε, αυτό δεν αποτελεί την βασική μας ιδιότητα στον κοινωνικό χώρο.

- δεν θέλουν ξανά θρησκευτικούς πολέμους στην Ευρώπη

- δεν θέλουν να οδηγηθούν σε Ολοκαύτωμα εκατομμύρια άνθρωποι.

     Επιπλέον, οι (ιδεολογικοί) απόγονοι των «σουφραζετών» γνωρίζουν καλά πως μια από τις βασικότερες χρήσεις της θρησκείας από την κάθε εξουσία είναι η καταπίεση της γυναίκας μέσω των σεξουαλικών απαγορεύσεων.

     Όπως δεν συμφωνούμε με το χριστιανικό «η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα», όπως αγωνιζόμαστε διαρκώς για την ισότητα των φύλων, έτσι μας είναι αδιανόητο:

-να φοράμε ρούχα που μας θάβουν το πρόσωπο και να ντρεπόμαστε για το σώμα μας, γιατί έχουμε προσωπικότητα

-να βαδίζουμε πίσω από τους άνδρες, γιατί προτιμάμε να βαδίζουμε πλάι τους

-να μην έχουμε ισότιμη θέση στην εργασία και στην κοινωνία εν γένει.

     Με λίγα λόγια όλες οι γυναίκες είμαστε ισότιμοι πολίτες της ανοικτής κοινωνίας, που δεν ανταλλάσσουμε την «επικίνδυνη» ελευθερία μας με την ασφάλεια του «προστατευόμενου» μέλους της οικογένειας. Και δεν υπάρχει για μας πιο απογοητευτική κατάσταση από το να βλέπουμε γυναίκες να διαδηλώνουν για το δικαίωμά τους στην καταπίεση, αντί να διαδηλώνουν κατά του μπουρκίνι, της μπούρκας και όλων αυτών των σάβανων, διεκδικώντας την ελευθερία και την ισοτιμία τους.

Εάν οι ανωτέρω θέσεις χαρακτηρίζονται ως «ισλαμοφοβία», ναι, μας διακατέχει αυτού του είδους η «ισλαμοφοβία»:

-ως αντίθεση στο ρατσισμό, γιατί είναι ρατσισμός κατά του μισού ανθρώπινου πληθυσμού η καταπίεση της γυναίκας (αλήθεια, οι μουσουλμάνοι άνδρες στην Ευρώπη γιατί ντύνονται κατά κανόνα με τον ευρωπαϊκό τρόπο;)

-ως αντίθεση στο φασισμό, γιατί είναι φασισμός η αναγωγή των θρησκευτικών προκαταλήψεων (κάθε θρησκείας) σε θέσφατα υπεράνω των νόμων του Κράτους, γιατί είναι φασιστική απειλή το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί η Δημοκρατία στο μέλλον για κατάργηση όλου του ανθρωπιστικού ιδεώδους που έχει πετύχει η Ευρώπη, όταν η πλειοψηφία πιθανόν θα έχει αλλάξει, λόγω πληθυσμιακών μεταβολών

-ως αντίθεση στην κοινωνική υποκρισία, γιατί είναι απόλυτη υποκρισία να παρουσιάζεται ως ελεύθερη επιλογή η επιβολή της ενδυμασίας.

Ομολογούμε πως φοβούμαστε ένα νέο Μεσαίωνα και θα έπρεπε οι διαδηλώσεις να μη στρέφονται μονομερώς σε απαγορεύσεις σαν αυτή του μπουρκίνι, αλλά και σ’ όλες αυτές τις απαγορεύσεις εις βάρος των γυναικών (και όχι μόνο) που προσπαθούν να διαδοθούν στην Ευρώπη με το πρόσχημα της θρησκείας.

 

Η Σκοτεινή Πλευρά του Φεγγαριού